Chính tả: Nhà yêu nước Nguyễn Trung Trực; Cánh cam lạc mẹ; Trí dũng song toàn; Phân biệt âm đầu r/d/gi; âm chính o/ô; dấu hỏi/dấu ngã
I. Nghe – viết: Nhà yêu nước Nguyễn Trung Trực
Nguyễn Trung Trực
Nguyễn Trung Trực sinh ra trong một gia đình làm nghề chài lưới trên sông Vàm Cỏ. Năm 23 tuổi, ông lãnh đạo cuộc nổi dậy ở phủ Tây An, nay thuộc tỉnh Long An. Đội quân khởi nghĩa do ông chỉ huy đã lập nên nhiều chiến công vang dội khắp vùng Tây Nam Bộ. Bị giặc bắt và đưa ra hành hình, ông khảng khái trả lời viên thống đốc Nam Kì: “Bao giờ người Tây nhổ hết cỏ nước Nam thì mới hết người Nam đánh Tây”
II. Nghe – viết: Cánh cam lạc mẹ
Cánh cam lạc mẹ
Cánh cam đi lạc mẹ Bọ dừa dừng nấu cơm
Gió xô vào vườn hoang Cào cào ngưng giã gạo
Giữa bao nhiêu gai góc Xén tóc thôi cắt áo
Lũ ve sầu kêu ran. Đều bảo nhau đi tìm
Chiều nhạt nắng trắng sương Khu vườn hoang lặng im
Trời rộng xanh như bể Bỗng râm ran khắp lối
Tiếng cánh cam gọi mẹ Có điều ai cũng nói:
Khản đặc trên lối mòn - Cánh cam về nhà tôi.
III. Nghe – viết: Trí dũng song toàn
Thấy sứ thần Việt Nam dám lấy việc quân đội cả ba triều đại Nam Hán, Tống và Nguyên đều thảm bại trên sông Bạch Đằng để đối lại, vua Minh giận quá sai người ám hại ông.
Thi hài Giang Văn Minh được đưa về nước. Vua Lê Thần Tông đến tận linh cữu ông, khóc tha:
- Sứ thần không làm nhục mệnh vua, xứng đáng là anh hùng thiên cổ.
Điếu văn của vua Lê còn có câu: “Ai cũng sống, sống như ông, thật đáng sống. Ai cũng chết, chết như ông, chết như sống”
IV. Phân biệt âm đầu r/d/gi; âm chính o/ô; dấu hỏi/dấu ngã
1. Phân biết âm đầu r/d/gi
- r: ra vào, nốt nhạc rê, ráng lên (cố lên), tan rã, rung động, mặt rỗ, rạng đông, sầu riêng, nở rộ,…
- d: làn da, con dê, hình dáng, con dã tràng, ung dung, dỗ dành, hình dạng .,…
- gi: gia đình, chúa giê-su, một cú trời giáng, giã gạo, ăn giỗ, giá như,…
2. Phân biệt âm chính o/ô
- Âm chính o: rõ ràng: to nhỏ, nho nhỏ, con thỏ, vòng vo, phong ba, tô màu,…
- Âm chính ô: cá rô, mô tô, trồng cây, sông hồng, nông nổi, trôi dạt, tôi vôi, hôi hám, phôi pha,…
3. Phân biệt dấu hỏi/dấu ngã
- Dấu hỏi: câu hỏi, mệt mỏi, củ tỏi, học lỏm, chỏm tóc, cổng mặt trời, lêu lổng, năng nổ,…
- Dấu ngã: xã hội, giận dỗi, có lỗi, nhàn nhã, nước lã, giã gạo, ngõ nhỏ,….